ابزار آلات بادی با استفاده از هوای فشرده، نیروی قابل توجهی را برای انجام وظایف مختلف فراهم می کنند. این ابزارها در طیف وسیعی از صنایع، از جمله ساخت و ساز، خودروسازی، تعمیر و نگهداری کاربرد وسیعی دارند و در مقایسه با ابزارهای برقی و دستی، مزایای متعددی از جمله قدرت بیشتر، سرعت عمل بالاتر و عمر طولانیتر دارند. در این مقاله به معرفی ابزارهای بادی، مزایا و معایب آنها، کاربردها و نکات ایمنی مربوطه خواهیم پرداخت.
تاریخچه ابزار آلات بادی:
قرن نوزدهم:
استفاده از نیروی هوای فشرده برای انجام کارها به دوران باستان برمیگردد. اولین کاربردهای هوای فشرده به عنوان یک نیروی محرک، به ساخت ابزارهایی برای حفاری و ساخت تونلها بازمیگردد اما در نهایت اولین ابزار آلات بادی در قرن نوزدهم با اختراع موتور بخار و کمپرسور هوا اختراع شدند.
قرن بیستم:
در اوایل قرن بیستم، ابزار آلات بادی به طور گسترده ای در صنایع مختلف استفاده می شدند و از آن زمان به بعد، ابزارهای بادی به تدریج وارد بازار شدند و به ویژه در صنایع سنگین مانند معدن، راهسازی و ساختوساز مورد استفاده قرار گرفتند.
قرن بیست و یکم:
با پیشرفت تکنولوژی، ابزار آلات بادی مدرن و کارآمدتر شدند. این ابزارها کوچکتر، سبکتر و قدرتمندتر و در دهههای اخیر به یکی از اصلیترین ابزارهای مورد استفاده در صنایع مختلف تبدیل گشته اند.
انواع ابزار آلات بادی:
- پیچ گوشتی بادی:
پیچ گوشتی بادی یکی از رایج ترین ابزارهای بادی است که در صنعت و کارگاه ها مورد استفاده قرار میگیرد. این ابزار برای باز و بسته کردن پیچها با سرعت و دقت بالا به کار میرود. پیچ گوشتیهای بادی معمولاً قدرت بیشتری نسبت به نمونههای برقی دارند و میتوانند در پروژههای سنگین و طولانیمدت بهخوبی عمل کنند. پیچ گوشتیهای بادی، مانند دیگر پیج گوشتیها، دارای دو نوع زاویهدار و بدون زاویه هستند. پیچ گوشتی زاویهدار، معمولاً در مونتاژ قطعات پلاستیکی، چوبی، الکترونیکی و اسباب بازیها استفاده میشود.
- آچار بادی:
آچار بادی برای بستن و باز کردن پیچ و مهره های بزرگ و سنگین در صنایع مختلف استفاده میشود. این ابزار با استفاده از هوای فشرده، گشتاور بسیار زیادی تولید میکند که برای کارهایی مانند تعمیر ماشینآلات سنگین و خودروها بسیار کارآمد است.آچار های بادی که قیمت آن ها ارزان تر است عمدتاً پلاستیکی بوده و دارای یک دستگیره از جنس لاستیک می باشند که این دستگیره به تسهیل کار ها کمک می کند. برای ساخت آچار های پیشرفته تر، معمولاً از فلزات و کامپوزیت های سخت استفاده می شود. این موارد به دوام محصولات در برابر آسیب های محیطی بسیار کمک می نماید.
- میخکوب بادی:
میخکوب بادی یکی از ابزارهای بسیار پرکاربرد در صنعت نجاری و ساختوساز است. این ابزار برای کوبیدن میخها با سرعت و دقت بالا به کار میرود. میخکوبهای بادی معمولاً در پروژههای ساختمانی بزرگ که نیاز به کوبیدن تعداد زیادی میخ است، استفاده میشوند.این وسیله دارای انواع مختلفی با توجه به ابعاد دستگاه و نوع میخ (ابعاد میخ) است. این انواع مختلف شامل میخکوب بادی دو پایه، سرگرد، تی، نواری، تیپو و SK است.
- چکش بادی:
چکش بادی برای تخریب بتن، آسفالت، استفاده در معادن، ساخت و ساز، لایه برداری و … که توسط هوای فشرده تولید شده توسط کمپرسور باد شروع به کار می شود و انتخابی عالی برای مکان هایی می باشد که دسترسی به برق در آنجا وجود ندارد. چکش بادی یا پیکور عموماً شامل دو بخش اصلی است. بدنه ابزار که شامل سیلندر هوا، سیستم سوپاپ و مکانیزم ضربهزن است. همچنین نوعی ابزار ضربهزننده که به آن سرپوش یا قسمت ضربهزننده نیز گفته میشود.
- منگنهکوب بادی:
منگنه کوب بادی یک ابزار پر قدرت است که با استفاده از فشار هوا (کمپرسور هوا) برای کوبیدن منگنهها به سطوح مختلف مانند چوب، پلاستیک یا حتی برخی فلزات استفاده میشود. این ابزار در نجاری، ساخت و ساز، مبلمانسازی، تعمیرات و پروژههای ساختمانی بسیار محبوب است. ویژگی های منگنه کوب بادی شامل قدرت و سرعت بالا، وزن سبک، تنظیم عمق نفوذ، کاهش خستگی، ایمنی بالا و کاربرد گسترده می شود.
ساختار و عملکرد ابزار های بادی:
ابزارهای بادی از یک کمپرسور هوا که هوای محیط را می مکد، و فشرده میکند استفاده، و این هوای فشرده را به وسیله شلنگ هایی به ابزار منتقل میکنند و نیروی مورد نیاز برای کارکردن ابزار را فراهم کرده تا ابزار بتواند به راحتی و با فشار باد تنظیم شده کار خود را به پایان برساند. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که در ارتباط با باد انتقال داده شده به دستگاه باید از ورود باد مرطوب، روغن کثیف و گرد و غبار که احتمال دارد از طریق کمپرسور های باد به ابزار های بادی منتقل شود جلوگیری کنیم تا طول عمر دستگاه بیشتر و عملکرد آن بهتر شود. برای انجام این کار می توان با نصب انواع فیلتر های رگلاتور و رطوبت گیر ها که از ورود انواع آلاینده جلوگیری می کنند. از ورود باد مرطوب به داخل دستگاه های بادی جلوگیری کنیم. در برخی از ابزارهای بادی مانند چکشهای بادی، از نیروی هوای فشرده برای ضربه زدن استفاده می شود در حالی که بعضی دیگر مانند پیچ گوشتیهای بادی، از این نیرو برای ایجاد چرخش و گشتاور استفاده میکنند.
اجزای اصلی ابزارهای بادی
کمپرسور هوا: نقش کمپرسور به عنوان منبع است که در واقع تامین هوای فشرده را برعهده دارد گاهی باد موجود در کمپرسور هوا میتواند رطوبت داشته باشد این اتفاق به دلیل فشرده شدن هوای موجود در مخزن کمپرسور اتفاق می افتد چون خود هوا در حالت عادی دارای مقدار کمی رطوبت می باشد، زمانی که این هوا داخل کمپرسور تحت فشار قرار بگیرد باعث به وجود آمدن درصد بالایی رطوبت می شود. همانطور که گفتیم باید از انتقال باد مرطوب به دستگاه جلو گیری کنیم.
شلنگ هوا: این شلنگ ها هوای فشرده را از سمت کمپرسور به ابزار هدایت میکنند.که انواع مختلفی با قطر و طول های متفاوتی را دارا هستند. شلنگ های بادی در دو حالت فنری و صاف وجود دارند که نوع فنری آن به دلیل پیچ و تابی که در خود دارد فضای کمتری را نسبت به مدل های دیگر از ما می گیرد.
موتوربادی: موتور های بادی هوای فشرده را به انرژی مکانیکی تبدیل می کنند.
مکانیزم دنده: سرعت و گشتاور مورد نیاز را برای انجام کار فراهم می کند در واقع قدرت را از بخشی به بخش دیگر انتقال می دهد .
ابزار بادی: خود ابزار که نیروی هوای فشرده را به حرکت مکانیکی تبدیل میکند و کار را به سرانجام می رساند.
مزایای ابزار آلات بادی:
قدرت بالا:
بزرگ ترین مزیت ابزارهای بادی، قدرت بسیار زیاد آنها، به دلیل فشار هوای زیاد است. این ابزارها در انجام کارهای سنگین و سخت توانا هستند که با ابزارهای دستی قطعا آن کارها دشوار بنظر می رسند یا حتی با استفاده از ابزارهای برقی هم سخت یا غیرممکن می باشند. ابزار های بادی ساختار ساده تری نسبت به ابزارهای برقی دارند یعنی می توانیم بگوییم ابزار بادی با قدرتی بالاتر از ابزار برقی وزن کمتری دارد. این مزیت دارای اهمیت زیادی برای سازندگان و خریداران می باشد و می تواند باعث کارکرد طولانی تر کاربر شود و از خستگی آن ها مخصوصا در خطوطی که زمان بر هستند جلوگیری کند. ابزارهای بادی مثل ابزار های برقی دارای سیم هایی که گرما را در خود جای می دهند و جذب می کنند نمی باشند و در صورت استفاده مداوم از آنها داغ نمی شوند به همین دلیل می توان از این ابزار در طولانی مدت بدون نگرانی از خستگی فرد، داغ کردن و خرابی دستگاه استفاده کرد.
سرعت بالا:
ابزارهای بادی با استفاده از هوای فشرده که از طریق کمپرسور تأمین میشود، با سرعت زیاد شروع، و بدون تأخیر و بهطور مداوم کار می کنند. در مقایسه با ابزارهای برقی که محدودیت دما، افزایش حرارت یا نیاز به شارژ باتری باعث می شود کار به کندی پیش برود، ابزارهای بادی میتوانند سرعت عملکرد بسیار زیادی داشته باشند و محدودیتی ندارند که باعث آزار و اذیت کاربر شود. این سرعت بالا در انجام کارهایی مثل باز و بسته کردن پیچها، برش مواد یا کوبیدن میخها و … بسیار تاثیر گذار هستند.
کارایی ابزارهای بادی به دلایل زیر زیاد است:
- قدرت ثابت و بالا: ابزارهای بادی دقیقا مخالف ابزارهای برقی هستند. ابزار های برقی پس از مدتی کار کردن کارایی خود را از دست می دهند اما ابزارهای بادی در طولانی مدت با قدرت و کاربرد ثابت، کار خود را انجام می دهند. این موضوع در کارهای صنعتی و پروژههای سنگین، دقیقا جایی که نیاز به قدرت و کارایی ثابت در طولانی مدت است، می تواند بسیار اهمیت داشته باشد.
- سبکی و راحتی در استفاده: موتور اصلی کمپرسور هوا از خود ابزار جداست، به همین علت خود ابزار بادی سبک تر و کم وزن تر از ابزارهای برقی مشابه است چون موتور ابزار های برقی در خود ابزار به کار می رود. پس کاربر می تواند برای مدتی طولانی تر بدون خستگی از ابزار استفاده کند و در نهایت کیفیت کار بیشتر شود.
- خنککاری طبیعی: هوای فشرده در حالت عادی خنک است و به خاطر همین مدتی که ابزار در حال کار کردن است داغ نمی شود. این مزیت باعث کارکرد بدون وقفه و عدم نیاز به استراحت می شود.
- ایمنی بیشتر: از آنجا که در ابزار های بادی از برق استفاده نمی شود، خطراتی مثل برقگرفتگی یا جرقهزنی وجود ندارد. این ویژگی به ویژه در محیط های مرطوب یا محیط های مستعد انفجار دارای اهمیت فراوان است.
- هزینههای نگهداری پایین: ابزارهای بادی بخاطر ساختار ساده خود معمولاً هزینه نگهداری کمتری دارند. قطعه های الکتریکی که در ابزارهای برقی وجود دارند و نیاز به تعمیر یا تعویض دارند، در این ابزارها وجود ندارند.
معایب ابزارآلات بادی:
- نیاز به کمپرسور: برای استفاده از ابزارهای بادی، به کمپرسور هوا نیاز است که نقش منبع تأمین هوای فشرده را دارد. این کمپرسورها خود نیاز به فضای بیشتری دارند و هزینه های جدایی برای نگهداری و خرید دارند.
- وابستگی به شلنگ هوا: ابزارهای بادی به شلنگ های هوای فشرده وصل هستند که مانعی برای حرکت آزادانه کاربر را فراهم می کنند. و این مساله مشکل بزرگی در فضاهای محدود یا پروژههایی که نیاز به جابجاییهای زیاد دارند محسوب می شود.
- صدای زیاد: این ابزارها به خاطر استفاده از هوای فشرده صدای زیادی تولید می کنند. این موضوع در محیطهای بسته یا مکانهایی که نیاز به سکوت است، خود کاربر و دیگران را اذیت می کند و سرسام آور است.
نگهداری و تعمیر ابزارهای بادی:
نگهداری و تعمیر ابزارهای بادی (مانند منگنه کوب بادی، پیچ گوشتی بادی و غیره) اهمیت زیادی دارد، چون این ابزارها از هوای تحت فشار زیاد استفاده می کنند، ممکن است در صورت عدم نگهداری صحیح دچار خرابی شوند. بنابراین:
- پس از هر بار استفاده ابزار را از گرد و غبار تمیز کنید و برای تمیز کردن اجزای داخلی و خارجی از هوای فشرده استفاده کنید.
- به طور منظم و هر چند وقت یکبار ابزار را با روغن مخصوص روغن کاری کنید.
- به طور منظم شلنگها و اتصالات را بررسی کنید تا مطمئن شوید که نشتی وجود ندارد. در صورت مشاهده آسیب در شلنگ آن را تعویض کنید.
- برای جلوگیری از زنگ زدگی ابزار باید در مکانهای خشک و خنک نگهداری شود.
نتیجه گیری
ابزارآلات بادی به دلیل قدرت بالا، کارایی زیاد و دوام طولانی، یکی از بهترین گزینهها برای انجام کارهای صنعتی و ساختمانی محسوب میشوند. این ابزارها به ویژه در محیطهای کارگاهی، باعث می شوند که کارهای پیچیده و سنگین به راحتی و آسانی انجام شوند. با این حال، نگهداری مناسب و استفاده صحیح از این ابزارها برای حفظ عملکرد مطلوب و طول عمر آنها ضروری است.
در نهایت، سرمایهگذاری در ابزارآلات بادی و آموزش کاربران در استفاده صحیح از آنها، میتواند به نتیجه گیری مطلوب در کارها و رضایت در محیطهای کاری منجر شود.